به گزارش شبکه خبری هزاره سوم، جان کری وزیر امور خارجه آمریکا در سخنرانی خود در نشست سالانه مرکز سابان درباره ایران گفت: جلوگیری از یک ایران مسلح به سلاح هسته ای بخش سوم این مسئله است. دست نیافتن ایران به سلاح هسته ای سیاست خارجی رئیس جمهور اوباما از همان لحظه ای بود که او دولت آمریکا را در دست گرفت.

 کری ادامه داد: این سیاست تغییر نکرده است. وقتی که او (رئیس جمهور آمریکا) با من دربارۀ تصدی سمت وزیر امور خارجه ی آمریکا صحبت کرده بود، من به وی نگاه کردم و گفتم آقای رئیس جمهور من می خواهم به طور قطع بدانم که نظر شما دربارۀ ایران و پیامدهای دست نیافتن به توافق چیست، ما می خواهیم آنها را وادار به پاسخگویی کنیم. رئیس جمهور هم به من نگاه کرده بود و گفت ایران به سلاح هسته ای دست نخواهد یافت و من هرکاری که لازم باشد انجام خواهم داد. رئیس جمهور آمریکا هرگز موضع خود را در این مورد تغییر نداده است. این سیاست تغییر نخواهد کرد. درحالیکه ممکن است ما هر از گاهی روی تاکتیک ها اختلاف نظر داشته باشیم اما وقتی که مسئله به هدف اصلی راهبردی یعنی نداشتن سلاح هسته ای، مربوط می شود حتی یک اینچ هم بین آمریکا و اسرائیل اختلاف وجود ندارد. به همین علت است که در یکسال گذشته ما و شرکای خود در پنج بعلاوۀ یک مشغول مذاکرات فشرده و دشوار با دولت ایران بوده ایم به این امید که به یک توافق جامع و پایدار و قابل راستی آزمایی دست یابیم که باعث شود تا همۀ نگرانی های جامعۀ بین المللی رفع شود. اکنون پرسش من این است که لحظه ای درنگ کنید و به یاد بیاورید که ما چگونه به مقطع کنونی رسیدیم؟

جان کری افزود: ما در مقطع کنونی (مذاکرات با ایران) قرار داریم اما علتش به تاریخ دشوار بین آمریکا و ایران مربوط نمی شود، هرچند این تاریخ دشوار بوده است. دیروز اتهامات ناراحت کننده ای علیه یک خبرنگار آمریکایی مطرح شد که کارش را انجام می داد. این اتهامات به ما یادآوری می کند که این تاریخ دشوار بوده است. سران ایرانی هر از گاهی علیه اسرائیل تهدید مطرح کردند، هر چند نمی توان از این تهدیدها دفاع کرد ولی ما به علت مطرح کردن این تهدیدها، دراین مقطع از (مذاکرات) قرارنداریم. ما حتی به علت اقدامات تروریستی که ایران حامی آنها بوده است در این مقطع قرار نداریم، ما به علت فعالیت های بی ثبات کنندۀ ایران در منطقه، در این مقطع قرار نداریم هرچند این اقدامات را در هر زمان و هر مکانی که رخ دهد، محکوم می کنیم.

وزیر خارجه ی آمریکا افزود: علت حضور ما در این مقطع (از مذاکرات) چند علت ساده دارد: ایران به صورت نظام مند طی چند سال به نگرانی های جهان دربارۀ یک برنامۀ هسته ای غیرقانونی پاسخ نداد، علت این است که کل جامعۀ بین المللی احساس کرد که ایران باید به تعهدات بین المللی خود عمل کند. پس ما چندین سال وقت گذاشتیم که گسترده ترین و عمیق ترین رژیم تحریم ها در تاریخ را ایجاد کنیم تا پاسخ هایی را دریافت کنیم که دنیا می طلبد. وقتی که ما این تحریم ها را تصویب کردیم من رئیس کمیتۀ روابط خارجی سنای آمریکا بودم. من افتخار می کنم که این تحریم ها تاثیر گذار بودند، همانطور که هر عضو کنگره هم افتخار می کند. بدون وجود این تحریم ها، ما دور میز مذاکرات نمی بودیم. اما علت دیگر حضور ما در این (مذاکرات) این است که در نهایت ما معتقدیم که بهترین راه برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای از طریق توافقنامۀ راستی آزمایی شده و مبتنی بر مذاکره است. ما معتقدیم که بهترین راه برای ایجاد پاسخگویی از طریق توافقنامه ی راستی آزمایی شده و مبتنی بر مذاکره است که باعث از بین رفتن نگرانی های مشروع جامعۀ بین المللی شود و ثابت کند که برنامۀ ایران صلح آمیز است، همانطور که ایران می گوید. ما می خواهیم که یک توافق مبتنی بر مذاکره و راستی آزمایی به مردم ایران که ما با آنها خصومت خاصی نداریم، این فرصت را بدهد که آینده ی بهتری داشته باشند. روشن است که این روند وقت گیر است. مخاطرات بالا است. موضوعات پیچیده و فنی هستند. اگر ما در واقع می خواهیم که همۀ مسیرهای ایران برای دستیابی به مواد شکافت پذیر برای تولید بمب را ببندیم آنگاه همه ی جزئیات اهمیت بسیار زیادی پیدا می کنند.

وزیر امور خارجه ی آمریکا در ادامۀ اظهارات خود در مجمع سابان گفت: علت دیگر وقت گیر بودن این است که ما هر توافقی را قبول نمی کنیم، ما خواستار یک توافق درست هستیم. من سال گذشته در مجمع سابان اندکی پس از طرح اقدام مشترک صحبت کرده بودم. طرح اقدام مشترک ما را قادر کرده بود که مذاکرات رسمی را آغاز کنیم. من به یاد می آورم که صداهای بسیاری مدعی بودند که ما مرتکب اشتباهی راهبردی شدیم. ما موعظه شنیدیم که ایران تقلب خواهد کرد و رژیم تحریم هایی که در طی سالها و با زحمت ایجاد کرده بودیم سقوط خواهد کرد. ما متهم شدیم که امنیت کشورمان و نزدیک ترین شرکای خود را به خطر انداختیم، من آن زمان در پاسخ به این حرف ها گفته بودم که آمریکا و شرکای آن از جمله اسرائیل و کل دنیا در واقع از روزی که طرح اقدام مشترک اجرا شد امن تر خواهد شد. حدس بزنید که چه شد؟ دقیقا همین اتفاق هم افتاد!

جان کری در ادامۀ اظهارات خود گفت: یکسال پیش، برنامۀ هسته ای ایران با تمام سرعت به سمت ذخایر بیشتر و ظرفیت غنی سازی اورانیوم بیشتر، تولید پلوتونیوم در سطح تولید بمب و کوتاه تر کردن زمان گریز هسته ای حرکت می کرد. امروز ایران به همۀ تعهداتی که در توافقنامۀ موقت داده بود عمل کرد. پیشرفت در برنامه ی هسته ای ایران برای نخستین بار در یک دهۀ گذشته به عقب رانده شد. ما چگونه از این مسئله اطلاع داریم؟ علت این است که آژانس بین المللی انرژی اتمی و شرکای آمریکا توانستند راستی آزمایی کنند که ایران در واقع به تعهدات طرح اقدام مشترک عمل می کند. امروز بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی به صورت روزانه به تاسیسات غنی سازی ایران دسترسی دارند که شامل فردو می شود. ما به درک عمیق تری از برنامه ی هسته ای ایران، تولید سانتریفوژ و معادن اورانیوم و کارخانه های اورانیوم آن دست یافتیم. کل ذخایر اورانیوم بیست درصدی ایران رقیق شد یا اینکه تبدیل شد. هر اونس از این ذخایر رقیق یا تبدیل شد. آنها همۀ غنی سازی های بالای پنج درصد را تعلیق کردند. همۀ پیشرفت ها در راکتور پلوتونیوم اراک متوقف شد. هیچ اجزای جدیدی نصب نشد. من می توانم به شما اطمینان خاطر بدهم که وقتی ما برای رسیدن به توافقنامه ی جامع کار می کنیم، آمریکا همانند روز نخست بر این باور است که نرسیدن به توافق، بهتر از توافقنامه ی بد است. به همین علت است که ما تمدید کردیم. ما می دانیم که هرگونه توافقی همانند طرح اقدام مشترک، محدود به دقت و نظارت شهروندان ما، کنگره و شرکای نزدیک ما خواهد بود. ما همچنین قصد نداریم که برای همیشه مذاکره کنیم. در صورت نبود پیشرفت قابل سنجش، کسی چه می داند که این روند چقدر می تواند طول بکشد؟

تا این لحظه شکاف های مهم باقی است. ما نمی دانیم که آیا می توانیم این کار را بکنیم یا خیر اما در عین حال می دانیم که یک راه حل مبتنی بر مذاکره در صورتی که مطابق با معیارهای ما باشد، بهترین راه برای پاسخگویی و بستن همه ی مسیرهای احتمالی ایران به سمت یک سلاح هسته ای است.

جان کری ادامه داد: ما در هفته های آینده شاهد مطرح شدن ایده های جدید هستیم. انعطاف پذیری هایی به وجود آمد که می تواند به حل کردن برخی موضوعات کمک کند. به همین علت بود که دو هفتۀ پیش در وین اتریش وقتی که ما به تازه ترین ضرب الاجل جدید دست یافتیم، همۀ ما روی تمدید توافق داشتیم.

چرا ما این کار را می کنیم. اعتقاد من این است که باراک اوباما معتقد است مخالف بودن با منافع آمریکا و شرکای نزدیک آن، اوج بی مسئولیتی است. دور شدن از میز مذاکره ای که احتمال دارد راه حل مسالمت آمیز از درون آن بیرون بیاید، بی مسئولیتی خواهد بود. اگر این تلاش شکست بخورد ما به طور کامل بیان خواهیم کرد که هرکاری را که لازم باشد انجام خواهیم داد اما اگر ما در دستیابی به توافق شکست بخوریم کاری را خواهیم کرد که باید بکنیم. اگر ما به توافق دست یابیم کل دنیا از جمله اسرائیل امن تر خواهدشد.