رضا ملک‌زاده در جشنوراه علمی فرهنگستان علوم پزشکی کشور، گفت: علی‌رغم تلاش‌های انجام شده در مورد افزایش بودجه می‌بینیم که این بودجه و اعتبارات کاهش یافته است و در مورد اولویت‌های پژوهش اگر قرار است کار مفیدی انجام شود باید بر اساس اولویت‌های کشور باشد.

وی افزود: باید ببینیم که بار بیماری‌ها و عواملی که باعث بیماری می‌شوند چه هستند و طبق آن تحقیقات انجام شود. به طور مثال مهمترین عامل مرگ و میر در کودکان زیر 5 سال در کشور بیماری‌های غیرواگیر و غیر عفونی است به طوریکه در مردان نیز 50 درصد از مرگ و میرها به دلیل بیماری‌های غیرواگیر است.

وی با اشاره به اینکه حوادث و سوانح به همراه سرطان‌ها درصد زیادی از مرگ و میرها را به خود اختصاص داده‌اند گفت: مرگ و میر در کودکان نیز با شیب تندی طی سال‌های اخیر در کشور کاهش یافته است.

معاون تحقیقات وزیر بهداشت، گفت: در زمینه نرخ باروری هیچ کشوری مانند ایران طی یک دهه گذشته افت نداشته است به طوریکه از شاخص 8 به 1.9 درصد کاهش یافته است.

ملک‌زاده افزود: در مقابل تعداد افراد مسن و ابتلا به بیماری‌های غیرمزمن بیشتر شده و جمعیت بزرگسالی به همراه طول عمر رو به افزایش است.

وی با بیان اینکه در کنترل بیماری‌های عفونی در کشور موفق بوده‌ایم، گفت: به عنوان مثال در سال 1950 بیماری مالاریا بسیار شایع بود اما اکنون مشکل آن برطرف شده و با پیشرفت‌های اقتصادی مانند تأمین آب آشامیدنی تهویه و بهداشت مناسب، بیماری‌های مسری کنترل شده است.

معاون تحقیقات وزیر بهداشت، افزود: اما در مقابل برخی بیماری‌های دیگر مانند افسردگی در کشور افزایش یافته به طوریکه بالاترین رتبه را در دنیا به خود اختصاص داده، چاره این کار نیز این است که با سلامت معنوی آن را بهتر کنیم.

وی از چالش‌های سالهای آینده به افزایش جمعیت شهری اشاره کرد و گفت: در ابتدای انقلاب جمعیت شهری 30 درصد بود اما اکنون به 70درصد رسیده است. در این میان باید به وضعیت سلامت کودکان اهمیت بیشتری دهیم تا در بزرگسالی بیمار نشوند و ریزفاکتورهایی که در بزرگسالی باعث بیماری می‌شوند و در کودکی شکل می‌گیرد را توجه ویژه کنیم.

ملک‌زاده همچنین به بیماری‌های غیرواگیر دیگری اشاره کرد و گفت: آلودگی‌ هوا در شهرهای بزرگ از مسائلی است که باید روی آن کار کرد، همچنین مصرف قلیان و سیگار نیز باید مورد توجه قرار گیرد به طوریکه مصرف یک بار قلیان با 70نخ سیگار برابری می‌کند.

وی ادامه داد: همچنین مصرف تریاک در برخی نقاط کشور بسیار بالاست و طبق تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد تریاک نسبت به سیگار در ابتلاء به انواع سرطان‌ها خطرناک‌تر است.

وی وضعیت نیروی انسانی را مناسب ارزیابی کرد و گفت: به واسطه این نیروی انسانی 250 مرکز تحقیقاتی علوم پزشکی تشکیل شده و 507مرکز جدید در نوبت تصویب وجود دارد و تولیدات در علوم پزشکی 37درصد از کل تولیدات علمی کشور را تشکیل می‌دهد و در میان مقالات استناد شده یک چهارم مقالات و در حوزه کیفیت مقالات یک سوم مقالات به علوم پزشکی اختصاص دارد.

ملک‌زاده با اشاره به برنامه نقشه سلامت و توسعه علمی، گفت: در این نقشه به شرکت‌های دانش‌بنیان توجه شده و با اینکه دانشگاه‌های علوم‌ پزشکی در این زمینه هنوز فعال نشده‌اند اما به سمت اعتبارات ویژه در این حوزه رفته‌ایم به طوریکه علاوه بر 600 میلیارد تومان بودجه تحقیقاتی 200 میلیون دلار نیز در سال جاری برای کمک به شرکت‌های دانش‌بنیان در نظر گرفته شده است.

معاون تحقیقات وزیر بهداشت افزود: امسال 200 میلیارد دلار تولید ناخالص ملی داشته‌ایم که از کل بودجه برای پژوهش یک میلیارد دلار اختصاص می‌یابد که در واقع نیم درصد تولید ناخالص ملی است در حالیکه طبق قانون برنامه پنجم توسعه باید 2 درصد را در بر می‌گرفت.

معاون تحقیقات وزیر بهداشت، گفت: بودجه پژوهشی وزارت بهداشت 85 میلیون دلار بوده و 70 درصد بودجه به سمت درمان می‌رود و این بیانگر این است که بودجه ما هوشمند نیست و فقط کمتر از 10درصد از بودجه کل تحقیقات به وزارت بهداشت می‌رسد.

ملک‌زاده با اشاره به اینکه باید تحقیقات به سمت اولویت‌های نظام سلامت و بار بیماری‌ها برود گفت: باید مردم روزانه 5 نوبت میوه و سبزیجات مصرف کنند در حالیکه 85 درصد مردم کمتر از این میزان مصرف می‌کنند. همچنین 50 درصد مردم اضافه‌وزن و چاقی دارند و نیمی از مردم نیز تحرک کافی ندارند.

وی ادامه داد: نیمی از مردم در سن 50 سالگی در کشور فشارخون گرفته و 14 درصد قند خون بالا دارند و 10 درصد هم با ابتلاء به دیابت در حال درمان هستند.

وی گفت: 55 درصد مردم که سن بالای 50 سال دارند سه ریزفاکتور را تجربه کرده‌اند.

معاون تحقیقات وزیر بهداشت، گفت: فرهنگستان علوم پزشکی بودجه تحقیقات را افزایش دهد چرا که نمایندگان مجلس حرف ما را گوش نمی‌دهند و شاید حرف فرهنگستان و دکتر مرندی را گوش بدهند و بودجه را افزایش دهند در این زمینه حتی می‌توان از خارج از کشور بودجه گرفت.

وی گفت: باید بر روی تحقیقاتی که منجر به تغییرات می‌شود، هزینه کرد و به سمت اقتصاد دانش‌بنیان حرکت کرد تا در این زمینه ثبت برخی از بیماری‌ها مانند سرطان و MS به درستی انجام شود و بتوانیم از NGO ها کمک بگیریم.